De Languedoc-Roussillon is het grootste wijngebied van de wereld en wordt ook wel het Australië van Frankrijk genoemd.
Languedoc
Dit gebied begint ten westen van de stad Nîmes tot aan Perpignan.
Roussillon
De Roussillon ligt tussen Perpignan en de Spaanse grens.
De Languedoc-Roussillon is, naast de grootste leverancier van Vin de Payswijnen, ook de grootste producent van Vins Doux Naturels.
Wijnregio's
Het wijngebied Languedoc-Roussillon bestaat uit de volgende wijnregio's:
DEPARTEMENT HÉRAULT
Rond de stad Montpellier en Béziers. De druif Grenache is het meest toegepast en de Syrah is behoorlijk in opkomst. Hier komen alleen maar Vin de Pays en Coteaux du Languedoc wijnen vandaan. Vin Doux Naturels worden gemaakt van de Muskaatdruif. De appellations zijn: Muscat de Lunel, Muscat de Mireval en Muscat de Frontignan.
DEPARTEMENT GARD
Rond de stad Nimes. Hier tref je enorme wijngaarden aan die Vin de Payswijnen leveren. De witte wijnen zijn makkelijk drinkbaar, fris en een beetje vettig. Er zijn twee appellations: Picpoul de Pinet en de Clairette du Languedoc. Stevige rode wijnen en rosés kom je tegen in Faugères, Saint-Chinian en Minervois. Vin Doux Naturels worden gemaakt van de Muskaatdruif. Muscat de Saint-Jean-de-Minervois is de lokale appellation.
DEPARTEMENT AUDE
Rond de stad Narbonne. Hier tref je de appellations Fitou, Corbières, Côtes de Malepère en Limoux (mousserende wijn) aan. Vin Doux Naturels gemaakt van de Muskaatdruif heeft als lokale appellation Muscat de Rivesaltes.
DEPARTEMENT PYRENÉES-ORIËNTALES
Rond de stad Perpignan. Hier tref je de Roussillonwijnen aan. Onder invloed van de Pyreneeën verschillen de Roussillonwijnen duidelijk van de Languedocwijnen. De Collioure is de lokale appellation van Perpignan en levert vurige rode wijnen. Er zijn hier verschillende Vin Doux Naturels te vinden: Rivesaltes, Grand Roussillon en Banyuls. Rivesaltes wordt gemaakt van verschillende druiven waardoor er verschillende kleuren van de wijn ontstaan.
Vergelijking met andere wijnstreken
Wereldwijd is Frankrijk de op een na grootste producent van wijn, en de grootste wijnexporteur. De tien belangrijkste wijnstreken in Frankrijk zijn de Jura, Savoie, Elzas, Loire, Provence, Champagne, Bourgogne, Bordeaux en Languedoc-Roussillon. De verschillen tussen deze gebieden zitten in de bodem en het klimaat. Wijnen in Frankrijk worden niet ingedeeld naar druivensoort, maar naar de streek waar de druiven zijn geteeld. De Languedoc-Roussillon is het grootste wijn producerende gebied ter wereld.
Languedoc-Roussillon in cijfers
In de Languedoc-Roussillon wordt een derde van alle Franse wijnen geproducteerd. In 2006 was dit 15.750.000 hectoliter wijn. Het wijn areaal in de regio beslaat 290.000 hectare. In de Languedoc-Roussillon zijn ongeveer 30.000 bedrijven die zich focussen op het telen van druiven en maken van wijn. Dit is 72% van het totale aantal landbouwbedrijven in de regio. De productie van wijn is tussen 1989 en 2006 gedaald van 29 miljoen hectoliter naar 16,04 miljoen hectoliter. Maar zoals bekend is de kwaliteit in deze periode enorm toegenomen.
Keurmerken Languedoc-Roussillon wijnen
Er zijn verschillende methoden waarmee de kwaliteit van Languedoc-Roussillon wordt gewaarborgd. Ten eerste is er de Appellation d ’Origine Contrôlée (AOC). Het Franse AOC systeem waarborgt de echtheid van de wijn. Dit systeem is uitgevonden in 1923 door wijnproducent Baron Le Roy de Boiseaumarié. Hij zag in dat het belangrijk was om regels op te stellen die de reputatie van de wijnboeren en kwaliteitsdomeinen zouden garanderen, zodat hun reputatie niet geschaad kon worden door vervalsingen. Wijnen die met een AOC label zijn gekeurd worden nauwkeurig gecontroleerd door het Institut National des Appellations d ‘Origine (INAO). Hierbij wordt onder meer gekeken naar de maximum opbrengst per hectare, de herkomst van de druif en het (minimum) alcoholgehalte. AOC wijnen krijgen het Appellation d‘Origine Vin De Qualité Supérieure (AOVDQS) keurmerk mee. Ook zijn er wijnen met het Vin de Pays keurmerk. Het gaat hier om wijnen die uit één enkele druivensoort zijn gemaakt en in één afgebakend gebied groeien. Tot slot is er het Vin de Table keurmerk. Dit is de dagelijkste ‘tafelwijn’ van de Fransen. Deze wijn wordt nagenoeg niet geëxporteerd. Het alcohol percentage ligt verplicht tussen de 8,5% en 15%. Vin de Table wijn omvat rond de 70% van de totale Franse wijnproductie.
Druiven
Rode druivensoorten die in de Languedoc-Roussillon worden verbouwd zijn Carignan, Grenache, Syrah, Cinsault, Merlot, Cabernet Souvignon en Mourvèdre. Witte druivensoorten zijn Clairette, Roussane, Marsanne, Ugni Blanc, Bourboulenc, Viognier en Chardonnay. De volgende wijnsoorten worden hiervan geproduceerd: droge en fruitige rosé wijn, droge witte wijn, rode wijn en zoete witte wijn. Door de vernieuwing van wijnstokken hebben zich in de afgelopen decennia veel veranderingen voorgedaan in druivenrassen. In 30 jaar tijd is de oppervlakte van de aromatische druivensoorten van 27% naar 63% gestegen. Tegelijkertijd zijn de traditionele druivenrassen gedaald, zoals de Carignan druif met een 65% daling.
Bodem, klimaat en teelt
De Languedoc-Roussillon is een heuvelachtig gebied. Heuvels zijn ideaal voor het verbouwen van druiven. Op de zuidelijke hellingen kan namelijk meer zon bij de druivenstokken komen. Voor het produceren van een kwaliteitsdruif zijn een aantal factoren belangrijk: de grond, het klimaat en de inrichting van de wijngaard. Voor het voeden van de plant is de toplaag essentieel, terwijl de diepere bodemlaag voor het karakter van de druif zorgt. Welke grondsoort geschikt is hangt af van het klimaat. In een droog klimaat is het bijvoorbeeld belangrijk om een grondsoort te kiezen die veel water vast kan houden, zoals klei. Het klimaat in de Languedoc-Roussillon is mediterraan, ofwel zachte winters en hete zomers. De Languedoc-Roussillon is een van de warmste regio's van Frankrijk met een gemiddelde temperatuur van 13,5˚C tot 15˚C. Hoe de druiven rijpen hangt af van de mate van zon en warmte. Zo leidt teveel zon en warmte tot minder aroma's, terwijl te weinig zon en warmte kan resulteren in onrijpe druiven. Om het klimaat goed te benutten is de inrichting van de wijngaard van belang. Naast de hellingsgraad is de plantdichtheid relevant omdat dit invloed heeft op de beschikbare hoeveelheid water, voedingsstoffen en lichtinval. Wanneer planten te dicht op elkaar staan, dan leidt dit doorgaans tot een lagere kwaliteit druiven. Het oogsten van druiven kan op twee manieren: met de machine of met de hand. Wereldwijd worden nog steeds de meeste druiven met de hand geplukt. Oogsten met machines wordt wel steeds populairder omdat de kosten per hectare beduidend lager zijn. Belangrijk voordeel van het met de hand oogsten is dat er voorzichtiger met de druif kan worden omgegaan, waarbij rotte druiven eenvoudig verwijderd kunnen worden. Een nadeel kan zijn dat onrijpe druiven worden geoogst, omdat direct de hele tros wordt verwijderd. Bij mechanisch oogsten worden druiven geschud en wordt er met lucht geblazen waardoor de (rijpe) druiven eraf vallen en op een band komen.